طراحی بیوفیلیک Biophilic Design

طراحی بیوفیلیک (Biophilic Design) یک رویکرد نوین در طراحی صنعتی، معماری، و طراحی داخلی است که هدف آن ایجاد ارتباطی عمیق تر بین انسان و طبیعت است. این سبک بر اساس این ایده شکل گرفته که انسان ها به طور ذاتی به طبیعت و عناصر طبیعی تمایل دارند (فرضیه بیوفیلیا).

اصطلاح بیوفیلیا که توسط روان شناس اریش فروم ابداع شد و در دهه 1980 توسط زیست شناس ادوارد اُ. ویلسون محبوب گردید، به عنوان «تمایل به ارتباط برقرار کردن با شکلهای مختلف زندگی» تعریف می شود. این واژه ریشه در زبان یونانی دارد و به صورت تحت اللفظی به معنای «عشق به زندگی» ترجمه می شود.

آیا تا به حال وارد اتاقی پر از گیاهان شده اید و بلافاصله احساس انرژی و شادابی کرده اید؟

طبق مطالعه ای که در سال 2019 توسط دانشگاه آرهوس در دانمارک انجام شد، کودکانی که بیشتر در معرض طبیعت قرار دارند، در مقایسه با کسانی که از این تجربه محروم هستند، 55٪ مشکلات کمتری در سلامت روان در آینده دارند. علاوه بر این، در محیط اداری، ترکیب عناصر طبیعی می تواند سلامت روانی را 13٪ و بهره وری را 8٪ بهبود بخشد.

به طور مشابه، در یک نظرسنجی که از پاسخ دهندگان خواسته شد سه عنصر مطلوب در محیط کار را نام ببرند، سه نتیجه مربوط به طراحی بیوفیلیک بود: نور طبیعی (44٪)، گیاهان داخلی (20٪)، و منظره ای از دریا (17٪).

با توجه به این که چالش های مرتبط با سلامت روان حداقل 117. 9 میلیارد پوند سالانه به اقتصاد بریتانیا هزینه وارد می کند، شرکت های بیشتری در تلاش برای بهبود رفاه و سلامت روانی کارکنان خود اصول طراحی بیوفیلیک را در دفاتر خود به کار می گیرند.

علاوه بر فواید روان شناختی بیوفیلیا، محیط های طبیعی تأثیر مثبتی بر سلامت جسمانی نیز دارند. تحقیقات درباره بیوفیلیا نشان داده که این سبک طراحی باعث کاهش سطح کورتیزول، فشار خون و ضربان قلب می شود که می تواند تأثیر مثبتی بر سلامت جسمانی و کیفیت زندگی داشته باشد.

علاوه بر این، همان طور که در بیمارستان ها و سالن های ورزشی دیده می شود، تماس با طبیعت می تواند تحمل درد را افزایش دهد و حتی به بیماران کمک کند سریع تر از جراحی بهبود پیدا کنند.

ویژگی های طراحی بیوفیلیک:

استفاده از عناصر طبیعی: بهره گیری از مواد طبیعی مثل چوب، سنگ، گیاهان و آب در طراحی محصولات و فضاها.

نور طبیعی: ایجاد فضاهایی که از نور طبیعی به خوبی بهره مند شوند.

الگوهای طبیعی: استفاده از الگوها و اشکالی که در طبیعت دیده می شوند، مثل خطوط منحنی، بافت های ارگانیک و ساختارهای پیچیده.

رنگ های طبیعی: به کارگیری پالت های رنگی الهام گرفته از مناظر طبیعی مثل سبزهای جنگلی، آبی های اقیانوسی، و خاکی های گرم.

توجه به سلامت و رفاه: طراحی هایی که استرس را کاهش داده و حس آرامش و خلاقیت را افزایش می دهند.

تهویه طبیعی و استفاده از هوای تازه: برای بهبود کیفیت هوا و راحتی کاربران.

ترکیب فضای داخلی و خارجی: ایجاد فضاهایی که مرز بین داخل و خارج را محو کرده و تجربه طبیعی تری را ایجاد کنند.

ادغام طراحی بیوفیلیک در معماری:

محیط های ساخته شده می توانند به روش های مختلفی عناصر طبیعی و محیطی را در ساختمان ها و زیرساخت ها بگنجانند. در ادامه 7 روش مؤثر برای به کار گیری تفکر بیوفیلیسم در معماری و طراحی داخلی پیشنهاد شده است:

1. گیاهان داخلی
از گلدان ها گرفته تا پرگولاهایی با پیچک های زیبا و حتی درختان داخلی، ساده ترین راه برای تقویت ارتباط با طبیعت، آوردن گیاهان به خانه، ساختمان یا دفتر کار است. نمونه های برجسته شامل One Central Park در استرالیا و Garden and House در ژاپن هستند.

2. استفاده از مواد طبیعی
یکی از تکنیک های ظریف تر در طراحی بیوفیلیک، استفاده از مواد طبیعی در ساخت و دکوراسیون است؛ مانند چوب، بامبو، راتان یا چوب پنبه (کُرک). برای مثال، سوئیت های 1 Hotels مانند مکان Hanalei Bay با استفاده از مواد بازیافتی و اجزای بازسازی شده مثل مرمر و سنگ ساخته شده اند.

3. ادغام عناصر آب
استفاده از عناصر آب در فضاهای داخلی، راهی مؤثر برای ایجاد ارتباط انسان با طبیعت در محیط های شهری است. تحقیقات نشان داده اند که ویژگی های آب می توانند استرس را کاهش داده و آرامش را افزایش دهند. در محیط های شلوغ و پر سر و صدا، این عناصر به کاهش آلودگی صوتی کمک کرده و احساس آرامش و سکون ایجاد می کنند.

4. تقلید از محیط های طبیعی در طراحی (بیومیمتیک)
بیومیمتیک یعنی تقلید از عناصر طبیعی برای حل چالش های انسانی. هرچند که این مفهوم با بیوفیلیا یکی نیست، اما در زمینه طراحی و معماری، ترکیب این دو فلسفه می تواند تأثیر بسیار خوبی داشته باشد. استفاده از تصاویر و الگوهای طبیعی در طراحی می تواند بهبود سلامت، رفاه، پایداری و عملکرد زیست محیطی را به دنبال داشته باشد.

5. استفاده از نور طبیعی
نور طبیعی بخش ضروری از یک سبک زندگی سالم است. با این حال، طبق تحقیقاتی که توسط Lawrence Berkeley National Library منتشر شده، ما 90٪ از زمان خود را در محیط های داخلی سپری می کنیم. نور طبیعی یکی از عناصر اصلی طراحی بیوفیلیک است. نمونه هایی مثل One Central Park در استرالیا و The Jewel در سنگاپور اهمیت آن را نشان می دهند. این نور را می توان با استفاده از سقف های شیشه ای، فضاهای بیرونی، پنجره های بزرگ و آینه ها به راحتی وارد فضاهای داخلی کرد.

6. اضافه کردن فضاهای سبز و دسترسی آسان به طبیعت
افزودن فضاهای سبز عمومی به محیط های شهری، راهی مؤثر برای آوردن عناصر طبیعی به زندگی روزمره است. این فضاها مزایایی از جمله بهبود کیفیت هوا، کاهش آلودگی صوتی، کاهش انتشار کربن و ایجاد زیستگاه برای حیات وحش را به همراه دارند.

7. تهویه طبیعی
استفاده از تهویه طبیعی در محیط های داخلی می تواند مزایای سلامتی بیوفیلیا را به ارمغان بیاورد. این کار با استفاده از پنجره ها و دریچه های قابل تنظیم امکان پذیر است. پنجره های قابل باز شدن می توانند کیفیت هوای ساختمان را بهبود بخشند و نتیجه ای مشابه با سیستم های تهویه مکانیکی را با هزینه کمتر و صدای کمتر فراهم کنند.

تهیه شده در: http://www.newdesign.ir/content/?id=2837&rnd=6689