
Calm Design و Calm Technology دو مفهوم نزدیک اما متفاوت در دنیای طراحی محصول و تجربه کاربری هستند. هر دو به دنبال ایجاد تعامل با تکنولوژی هستند که آرامش، توجه کنترلشده و تجربه مثبت کاربر را حفظ کند، اما از منظر فلسفی و عملی تفاوتهایی دارند.
Calm Technology چیست؟
Calm Technology یک فلسفه طراحی است که توسط Mark Weiser، Rich Gold و John Seely Brown در مرکز تحقیقات Xerox PARC معرفی شد. این مفهوم بر این اصل استوار است که فناوری باید اطلاعات را به کاربر منتقل کند بدون اینکه توجه او را بیهوده به خود جلب کند. اطلاعات باید در حاشیه توجه کاربر قرار گرفته و تنها زمانی به مرکز توجه بیایند که ضرورت دارد.
ویژگیها و اصول کلیدی Calm Technology:
- تمرکز بر حاشیه توجه: فناوری باید اطلاعرسانی کند بدون اینکه مزاحم تمرکز کاربر شود.
- یکپارچگی و عدم تداخل: تعاملات باید روان، طبیعی و بدون اختلال در محیط کاربر باشند.
- کاهش بار شناختی: پیچیدگیها ساده شده و کاربر با کمترین تلاش بیشترین اطلاعات را دریافت کند.
- اعتماد به کاربر: کاربران در صورت مفید بودن فناوری، خود به آن بازمیگردند و نیازی به اعلانهای مداوم نیست.
- تقویت تواناییهای انسانی: فناوری باید قابلیتهای انسان را ارتقا دهد نه اینکه توجه او را مصرف کند.
- تمرکز بر «پیروزیهای نامرئی»: لحظاتی که کاربر بدون احساس تلاش، تجربه موفق دارد و رابط کاربری آرام عمل میکند.
Calm Design چیست؟
Calm Design، شاخه عملی و طراحی محور فلسفه Calm Technology است. در Calm Design، تمرکز روی نحوه طراحی محصولات، ابزارها و محیطهاست تا تجربه کاربر آرام، روان و بدون استرس باشد. این طراحی شامل انتخاب متریال، نور، رنگ، فرم و تعاملهای فیزیکی و دیجیتال است که آرامش و سادگی را تضمین میکند.
تفاوت Calm Design و Calm Technology:
- Calm Technology: فلسفه و تئوری؛ تاکید بر اینکه فناوری چگونه باید با حواس کاربر تعامل داشته باشد.
- Calm Design: رویکرد عملی طراحی؛ نحوه اجرای اصول Calm Technology در طراحی محصول، UI، UX، محیط و تعاملات فیزیکی.
- به عبارت دیگر، Calm Technology میگوید چه چیزی باید آرام باشد و Calm Design میگوید چگونه آن را طراحی کنیم.
پیشینه و پایهگذاران
Mark Weiser، ریاضیدان و دانشمند علوم کامپیوتر، مفهوم «محاسبات فراگیر» را معرفی کرد و به دنبال طراحی فناوری بود که در زندگی روزمره نامحسوس باشد. Rich Gold و John Seely Brown به همراه او، اصولی برای تعامل کمتنش با فناوری توسعه دادند و مفهوم Calm Technology را پایهگذاری کردند. این ایدهها از سال 1995 در مرکز تحقیقاتی Xerox PARC شکل گرفت و به تدریج در حوزه طراحی صنعتی و UX گسترش یافت.
کاربردها و مثالها
Calm Design و Calm Technology را میتوان در طیف وسیعی از محصولات دید:
- محصولات خانگی هوشمند: لامپها، سنسورها و کنترلرهای نور که بدون تنش و با آرامی اطلاعات وضعیت محیط را منتقل میکنند.
- ابزارهای الکترونیک همراه: پاوربانکها، ایربادها و شارژرها که تعامل ساده و بدون اعلانهای اضافی دارند.
- وسایل اداری و کاری: اسپیکرهای رومیزی، تایمرها و لوازم رومیزی با نمایشگر محدود و اطلاعرسانی غیرتهاجمی.
- تجهیزات صنعتی سبک: ابزارهای کارگاهی کوچک با رابط کاربری ساده که استفاده و نظارت بر عملکرد آنها آرامشبخش و بدون پیچیدگی است.
اهداف Calm Design
-
- کاهش بار شناختی و استرس ناشی از فناوری
- تسهیل تعامل با ابزارها و محیطها بدون مزاحمت برای تمرکز
- ارتقای رابطه انسان و فناوری به شکل انسانیتر و احترامآمیز
برای آشنایی بیشتر با فلسفه طراحی آرام و تکنولوژی آرام، فیلم های آموزشی زیر (به زبان انگلیسی) توصیه می شود:
https://www.youtube.com/watch?v=nkm4GJzwJ4M
https://www.youtube.com/watch?v=clxm5qW3pao